PIERWSZA NIEDZIELA ADWENTU
Księga Izajasza 2, 1-5 o Ewangelia wg św. Mateusza 24, 37-44

Niebiańska plaża (The Beach)
USA - Wielka Brytania 2000, 119 minut
Obsada: Leonardo DiCaprio, Virginie Ledoyen, Guillame Canet, Tilda Swinton, Robert Carlyle
Scenariusz: John Hodge
Reżyseria: Danny Boyle

Niebiańska plaża
Niedoskonały świat

STRESZCZENIE

Richard, młody Amerykanin szukający przygód, przyjeżdża do Bangkoku. W swoim obskurnym pokoju hotelowym spotyka Daffy'ego, obłąkanego człowieka, który przed popełnieniem samobójstwa daje Richardowi mapę pokazującą, jak dotrzeć na wyspę, na której znajduje się doskonała plaża. Richard pokazuje tę mapę parze młodych Francuzów, Etienne i Francoise. Postanawiają razem wyruszyć na wyspę. Po drodze Richard spotyka innych Amerykanów, opowiada im o wyspie i daje im kopię mapy.

Wraz z towarzyszami żegluje na pobliską wyspę, ale by tam dotrzeć, muszą płynąć wpław, ponieważ nikogo oficjalnie tam się nie wpuszcza. Najpierw odkrywają plantację marihuany strzeżoną przez uzbrojonych strażników, a potem, gdy szukają doskonałej plaży, spotykają człowieka, który jest członkiem pewnej wspólnoty.

Richard i jego towarzysze dołączają do grupy samotników, którym przewodzi Angielka o imieniu Sal. Chociaż plaża jest doskonała i życie na niej wydaje się spokojne, pod powierzchnią czają się emocjonalne napięcia. Sal pyta nowo przybyłych, czy mówili komuś o wyspie. Richard kłamie, że nie kopiował mapy. Francois angażuje się w związek z Richardem, ale on, za pomocą szantażu, zostaje uwikłany w romans z Sal w trakcie wyprawy po zapasy. Właśnie wtedy znajomi Amerykanie rozpoznają Richarda i musi się przyznać, że okłamał Sal.

W wyniku ataku rekina ginie jeden z członków wspólnoty, a inny zostaje ranny. Pojawiają się sygnały, że Amerykanie próbują znaleźć plażę. Richard zostaje zmuszony do pełnienia funkcji strażnika; czuje się wyalienowany. Izolacja pociąga za sobą halucynacje i Richard przeżywa swoje własne "jądro ciemności". Strażnicy zabijają amerykańskich intruzów i dają Sal ultimatum: zabije Richarda albo wszyscy będą musieli wyjechać. Sal pociąga za spust, ale jej broń nie jest nabita. Wszyscy z wyjątkiem Sal opuszczają wyspę.

KOMENTARZ

Niebiańska plaża bazuje na współczesnym pragnieniu, by odnaleźć miejsce, gdzie wszystko jest w harmonii z naturą, z dala od wyścigu szczurów i odpowiedzialności.
Film jest adaptacją bardzo popularnej wśród młodych ludzi powieści, którą napisał Alex Garland. Ukazuje ducha przygody, skupiając się na niebezpieczeństwach, na jakie młodzi ludzie są narażeni podczas egzotycznych podróży.

Piękne zdjęcia sprawiają, że film przyciąga młodą widownię. Łączy w sobie ducha Robinsona Crusoe, Szwajcarskiej rodziny Robinsonów, Poza światem z obrazem młodego człowieka próbującego żyć w harmonii z przyrodą we współczesnym świecie i pragnącego przynależeć do jakiejś społeczności.
Jak pokazuje William Golding we Władcy ciemności, człowiek nie jest istotą doskonałą i gdy jest odizolowany, zmierza ku zagładzie. We fragmencie przypominającym Czas Apokalipsy, Richard odkrywa swoją ciemną stronę, powraca do pierwotnego stanu barbarzyństwa i dla niego utopia kończy się.

DIALOG Z EWANGELIĄ

Myśl przewodnia: Adwent to czas uznania potrzeby pokuty i odkupienia. Liturgia ukazuje nam wizję doskonałego świata, zwracając jednocześnie naszą uwagę na fakt, że nie wszystko przedstawia się pozytywnie w obecnej rzeczywistości, co pokazuje film "Niebiańska plaża".

Życie w filmowej wspólnocie można by określić jako pewien rodzaj sytuacji adwentowej. Jej członkowie odsunęli się od życia z powodu swoich ideałów, a Richard cieszy się, że nowa sytuacja nie jest zaprawiona żadną ideologią. Na początku grupa żyje w błogiej nieświadomości, jakie konsekwencje grożą zdradzeniem innym tajemnicy o mapie. Ignorując rzeczywistość związaną z ludzką naturą i konfliktami, członkowie narażają się na zranienia wynikające z ludzkich ograniczeń. W efekcie we wspólnocie i jej duchu pojawiają się rysy, a potem pęknięcia. Potrzebują mądrego i dobrego przywódcy. Ich przywódczyni, Sal, jest egocentryczna i krótkowzroczna.

Wizja idealnego społeczeństwa poparta jest adwentową nadzieją pierwszych dwóch czytań: nadzieją wykorzenienia wszelkich wojen poprzez zamianę broni na narzędzia rolnicze i pokoju w Księdze Izajasza oraz nadzieją powtórnego przyjścia Jezusa, a także istnienia moralnego i "oświeconego" świata z Listu św. Pawła do Rzymian (por. 13, 11-14).

Dzisiejsza Ewangelia odzwierciedla realistycznie nasz świat, mieszaninę dobra i zła, świat, który potrzebuje odkupienia. Adwentowe ostrzeżenie Jezusa dotyczy stanu gotowości. Ludzie w czasach Noego nie czuwali i nie podejrzewali, co miało się im przydarzyć. Podobnie nieświadoma była wspólnota na plaży. Jezus zaleca nam, abyśmy byli gotowi na Jego przyjście.

KLUCZOWE SCENY I WĄTKI

- Richarda cechuje zapał i naiwność; spotyka Daffy'ego; otrzymuje mapę; dzieli się informacją o plaży z Francuzami i Amerykanami; w Richardzie powstaje nadzieja, że plaża będzie doskonała.
- Życie w komunie w harmonii z przyrodą ma swoje ciemne tajemnice; sposób, w jaki członkowie odsuwają się od presji świata; bohater poznaje prawdziwe oblicze życia we wspólnocie, doświadczając zła i ciemności; ujawnia się władza Sal; kobieta uwodzi Richarda, który musi ponieść konsekwencje i zostaje ukarany.
- Richard przeżywa odosobnienie i budzi się w nim szaleństwo; zaczyna naśladować przemoc strażników; dochodzi do masakry i konfrontacji w chacie; wszyscy wracają do domu.

DO REFLEKSJI I DYSKUSJI

1. Richard i narcystyczna grupa, do której się przyłączył, mają jeszcze wiele do zrobienia, jeśli chodzi o dojrzałość, a nauka ta wiele ich kosztuje. W jaki sposób osoba może dojrzewać i rozwijać się duchowo w świecie, w którym liczy się tylko przyjemność i zabawa i w którym można pozbyć się ludzi, gdy stają się niewygodni?

2. Prorok Izajasz ukazuje nam wizję pokoju na świętej górze, gdzie Pan "będzie pouczał nas o swoich drogach, abyśmy chodzili Jego ścieżkami". Richard i członkowie wspólnoty szukają pokoju na doskonałej plaży, na której jedynym imperatywem jest utrzymanie jej położenia w tajemnicy. Co jest konieczne do znalezienia wewnętrznego pokoju?

3. Młodzi ludzie pragną "markowych" ubrań i produktów, by przynależeć do jakiejś grupy. Richard, Etienne i Francois robią sobie tatuaż, kiedy przyjmowani są do wspólnoty. Pod koniec filmu Richard mówi: "Nie chodzi o to, gdzie jedziesz, ale o to, jak się czujesz, kiedy należysz gdzieś (…) Jeśli przeżyjesz taką chwilę, ona trwa wiecznie". Pomyślmy o tym, w jaki sposób obietnice Adwentu zapraszają nas do "przynależności" do Bożego planu Jego miłości.

Modlitwa
Panie, ukaż nam Twoją wizję radości i pokoju. Spraw, byśmy byli wrażliwi na rzeczywistość naszego świata, pełnego grzechu i bólu, a także na potrzebę Twojej odkupieńczej obecności. Przyjdź, Panie Jezu. Amen.