Kościół

I On jest Głową Ciała - Kościoła
(Kol 1,18)

Grecki termin ekklesía, który powraca w Nowym Testamencie 114 razy, pochodzi od czasownika kaléin, "wołać". Kościół jest zatem "zwołaniem" chrześcijan przez Pana wokół słowa i Eucharystii, jest zgromadzeniem tych, których łączy wiara i braterska miłość (takie było też zasadnicze znaczenie hebrajskiego odpowiednika qehal-Jhwh, religijnej wspólnoty Izraela). Święty Paweł głosi: Chleb, który łamiemy, czyż nie jest udziałem w Ciele Chrystusa? Ponieważ jeden jest chleb, przeto my, liczni, tworzymy jedno ciało (1 Kor 10,16-17). Wyłania się z tych słów koncepcja Kościoła jako Ciała Chrystusa, rozwinięta przez Apostoła w tymże liście (rozdz. 12).

Tak jak w czasie swej ludzkiej egzystencji Chrystus obdarowywał swoim nauczaniem, zbawieniem i Bożą obecnością poprzez swoje Ciało (które w języku biblijnym oznacza samą osobę), tak obecnie Jego dzieło kontynuowane jest dzięki "ciału", jakim jest Kościół. Przypada mu zatem w udziale zadanie głoszenia, miłosierdzia, świadectwa, a jego różnorodność nie może być źródłem podziałów, lecz harmonii, podobnie jak w ciele różne organy przyczyniają się do właściwego funkcjonowania istoty ludzkiej w jedności zamysłów i uczuć. Z tego względu Kościół Jerozolimski jest głęboko zakorzeniony w braterskiej wspólnocie, po grecku koinonia (Dz 2,42-48; 4,32-35).

W innych pismach Pawłowych pojawia się kolejna wizja, w myśl której Kościół jest Ciałem, a Chrystus Głową (Kol 1,18), co podkreśla niezniszczalną więź między ludem a Bogiem w łonie wspólnoty kościelnej. Ma ona swój widzialny wymiar złączony z posługą Piotra: Ty jesteś Piotr [czyli Opoka] i na tej opoce zbuduję Kościół mój (Mt 16,18), ale oparty także, w różnym stopniu i formie, na pozostałych Apostołach i wielu innych posługujących ukazanych w listach duszpasterskich Pawła (biskupi, prezbiterzy, diakoni; zob. 1 Tm 3,1-13; Tyt 1,5-9).

Jednym z ich podstawowych zadań będzie głoszenie słowa, z którym musi wiązać się odpuszczanie grzechów (Mt 16,19; 18,18; J 20,22-23). Następnym jest posłannictwo wypełniane przez wszystkich chrześcijan na mocy otrzymanego chrztu, dzięki któremu stają się oni wybranym plemieniem, królewskim kapłaństwem, narodem świętym, ludem Bogu na własność przeznaczonym, abyście ogłaszali chwalebne dzieła (1 P 2,9). Kościół ma jednak dwa, uzupełniające się oblicza: lokalnej wspólnoty, która gromadzi się na słuchaniu nauczania Apostołów w braterskiej wspólnocie, Eucharystii i modlitwie (por. Dz 2,42), ale też Kościoła powszechnego, Ciała Chrystusa zanurzonego w czasie i przestrzeni.

Obraz różnych Kościołów, wyłaniający się czy to z listów Pawła, czy z Dziejów Apostolskich, czy też z Apokalipsy (rozdz. 2-3) zdradza obecność napięć i różnic, co jest znakiem "wcielenia", które odzwierciedla uwarunkowania ludzkie, historyczne, etniczne, kulturowe. Wymowne jest więc często słyszane wezwanie do jedności, by Kościół był "solą ziemi" i "światłem świata" (por. Mt 5,13-14), strzegąc dobrego depozytu [...] z pomocą Ducha Świętego, który w nas mieszka (2 Tm 1,14).